കേരളമെന്ന് പറയുന്ന 38,863 km² മാത്രം വിസ്തൃതി ഉള്ള ഒരു കൊച്ചു പ്രദേശത്ത് ആയിരക്കണക്കിന് പുഴകൾ ഒഴുകുന്നുണ്ട് എന്നുള്ളത് തന്നെ ഒരു മഹാത്ഭുതം ആയിട്ട് നാം കണക്കാക്കേണ്ടതുണ്ട്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകത കേരളത്തിന്റെ ഈ ചെറിയ വിസ്തൃതി കിടക്കുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നും കടൽ വരെ ഒരു എഴുപത്തിയഞ്ച് മുതൽ എൺപത് ഡിഗ്രി വരെ ചരിഞ്ഞാണ്.
ഈ ചരിഞ്ഞ പ്രദേശത്ത് കൂടിയാണ് ഇത്രയും പുഴകൾ ഒഴുകേണ്ടത്. നമ്മൾ സ്കൂളിൽ പഠിപ്പിക്കുന്നത് നാൽപ്പത്തിനാല് പുഴകൾ ഉണ്ടെന്നാണ് പക്ഷെ നാം മനസ്സിലാക്കേണ്ടത് ഓരോ പുഴകൾക്കും ഒരു പുഴ പോലെ തന്നെയുള്ള പ്രധാന കൈവഴിപുഴകളും ഉണ്ട്. ഉദാഹരണം വളപട്ടണം പുഴ. വളപട്ടണം പുഴ എന്ന് പറയുന്ന ബാവലി പുഴയാണ് അതിന്റെ മെയിൻ ബോഡി എന്ന് പറയുന്നത്. ഈ മെയിൻ ബോഡിയിലേക്ക് വന്നു ചേരുന്ന മറ്റ് ഒൻപത് പുഴകളുണ്ട്. ഈ ഒൻപത് പുഴകളും മെയിൻ ബോഡി പോലെ തന്നെ ദൈർഘ്യം ഇല്ലെങ്കിലും വെള്ളം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വീതിയേറിയ പുഴകളാണ്. അവയിൽ മിക്കവാറും ഉത്ഭവിക്കുന്നത് പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ നിന്നുമാണ്. അങ്ങനെ നോക്കുമ്പോൾ കേരളത്തിലെ എല്ലാ പുഴകളും ചേർത്ത് നമ്മൾ പറയുകയാണെങ്കിൽ ആയിരത്തിൽ മേലെ പുഴകൾ കേരളത്തിന്റെ ഈ പറയുന്ന കർണാടകത്തിന്റെ മൂന്നിൽ ഒന്ന് മാത്രം വിസ്തൃതി ഉള്ള എഴുപതിയഞ്ച് - എൺപത് ഡിഗ്രി കിഴക്ക് നിന്ന് പടിഞ്ഞാറോട്ട് ചെരിഞ്ഞു കിടക്കുന്ന ഈ ഭൂപ്രദേശത്ത് കൂടി ഒഴുകുന്നുണ്ട്.
കേരളത്തിന്റെ വിസ്തൃതി പരിശോധിച്ചാൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ നിൽക്കുന്നത് പശ്ചിമ ഘട്ടം എന്ന് പറയുന്ന മലനാടൻ പ്രദേശമാണ്. പിന്നീട് തീര പ്രദേശത്തിനും മലനാടൻ പ്രദേശത്തിനും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന ഇടനാടും അതിന് താഴെ ആയിട്ട് അൽപ്പം സമനിലത്ത് ആയി കിടക്കുന്ന തീര പ്രദേശവും. അപ്പോൾ കുത്തനെ പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ നിന്നും ഉത്ഭവിച്ചു ഒഴുകി വരുന്ന പുഴ അൽപ്പം മന്ദഗതിയിൽ ആവുന്നത് ഇടനാടിൽ വെച്ചിട്ടും പിന്നെ പൂർണമായിട്ടും അത് സമുദ്രത്തിന് സമാന്തരമായിട്ട് ഒഴുകുന്നത് തീരപ്രദേശത്തു വെച്ചിട്ടും ആണ്. അപ്പോൾ അങ്ങനെ വരുന്ന സമയത്ത് ഈ പുഴകളുടെ ഒഴുക്ക് അതിന്റെ വെള്ളം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വ്യാപ്തം, വേഗത, പെയ്യുന്ന മഴ ഇതെല്ലാം തന്നെ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെട്ട് കിടക്കുന്നതാണ്. പുഴകളെന്ന് പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞാൽ നമ്മുടെ ശരീരത്തിലെ ധമനികളെ പോലെ പതുക്കെ പതുക്കെ ആയിട്ട് രക്തം ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗത്തും എത്തിച്ചു ജീവനെ ത്രസിപ്പിച്ചു നിർത്തുന്നത് പോലെ ഓരോ വിരൽ തുമ്പും അനങ്ങുന്നത് പോലെ പുഴകൾ ഒഴുകി അതിന്റെ ചെറിയ ചെറിയ സിരകളിൽ ആയുള്ള കൈവഴികൾ എല്ലാ പ്രദേശത്തേക്കും വെള്ളം എത്തിച്ച് ഓരോ ഗ്രാമത്തെയും നനപ്പിച്ച് അവിടെ ജീവൻ നിലനിർത്തുന്നത് പുഴകളാണ്. ഈ പുഴകളുടെ ഒഴുക്ക് എന്ന് പറയുന്നത് നേരെയല്ല. ഉത്ഭവിച്ചിട്ട് നേരെയല്ല ഒഴുകുന്നത്. വളഞ്ഞു പുളഞ്ഞിട്ടാണ് പുഴകൾ ഒഴുകുന്നത്. ഉത്ഭവസ്ഥാനത്തിന്റെ ഡയറക്ഷൻ നോക്കി കഴിഞ്ഞാൽ അത് പതിക്കുന്നത് അതിന്റെ നേർ രേഖയിൽ അല്ല. വ്യത്യസ്തമായ അതിന്റെ ഒരു വഴിയിൽ കൂടി സഞ്ചരിച്ചു കായലിലോ കടലിലോ അഴിമുഖങ്ങളിലോ പോയി ചേരുന്നു. ഇവിടെ ഈ പുഴകൾ എങ്ങനെയാണ് അതിന്റെ ഗതികൾ കണ്ടെത്തുന്നത്, അതിന് മുൻപ് മഴയുടെ അളവ് പറയേണ്ടതുണ്ട്.
കേരളത്തിൽ പെയ്യുന്ന മഴയുടെ അളവ്, അതായത് രണ്ട് കാലവർഷങ്ങളിൽ കൂടി തെക്ക് പടിഞ്ഞാറ് കാലവർഷവും വഴക്ക് കിഴക്കൻ കാല വർഷങ്ങളിൽ കൂടി കേരളത്തിന് ലഭിക്കുന്ന മഴ. ഈ മഴയുടെ അളവ് വ്യത്യസ്തപ്പെട്ട് കിടക്കുന്നുണ്ട്. പല വർഷങ്ങളിലും അവ വ്യത്യസ്തപ്പെട്ട് കിടക്കുന്നുണ്ട്. എങ്കിൽ കൂടി കേരളത്തിൽ ഒരു മൂവായിരത്തി അഞ്ഞൂറ് മില്ലിമീറ്റർ മഴ ലഭിക്കു ന്നുണ്ട്. ചില വർഷങ്ങളിൽ അത് മൂവായിരത്തിൽ താഴേക്ക് പോവാറുണ്ടെങ്കിലും ചില വർഷങ്ങളിൽ അത് മൂവായിരത്തി എണ്ണൂറിനു മേലേക്കും പോവാറുണ്ട്. അപ്പോൾ ഒരു മൂവായിരത്തി അഞ്ഞൂറ് മില്ലി മീറ്റർ മഴ കേരളത്തിന് ലഭിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത്രയും മഴ പെയ്തു കഴിഞ്ഞാൽ ഈ പറയുന്ന ചെരിഞ്ഞ ഭൂപ്രദേശത്ത് അതിനെ സംഭരിച്ചു വെക്കണമെങ്കിലും പതുക്കെ ആക്കണമെങ്കിലും പുഴയിൽ കൂടി ഒഴുക്കണമെങ്കിലും അടുത്ത വർഷത്തേക്ക് വരെ ആ ഉറവകൾ നീണ്ട് നിൽക്കണമെങ്കിലും പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ കാട് വേണം. കാട് എന്ന് പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞാൽ കുറെ മരങ്ങൾ നിൽക്കുന്നതല്ല, ചോലവനങ്ങളും പുൽമേട്കളും നിത്യരഹിത വനങ്ങളും അർദ്ധനിത്യരഹിത വനങ്ങളും ആർദ്ര ഇലപൊഴിയും കാടുകളും ഒക്കെ ചേർന്ന് കിടക്കുന്ന മഴക്കാട് എന്ന് നമ്മൾ വിളിക്കുന്ന റെയിൻ ഫോറെസ്റ്റ് വേണം. റെയിൻ ഫോറെസ്റ്റ് ൽ സംഭരിച്ചു വെക്കുന്ന മഴയാണ് പുഴയായിട്ട് ഒഴുകുന്നത്. പക്ഷെ ഇന്ന് നമ്മുടെ മിക്കവാറും എല്ലാ പുഴകളും ജീവച്ഛവം ആയിട്ട് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. മഴകാലത്ത് വെള്ളം ഒഴുകുന്ന ചാലുകൾ ആയിട്ട് മാറി കഴിഞ്ഞിരിക്കുകയാണ് പുഴകൾ. അങ്ങനെ സംഭവിക്കുമ്പോൾ മൊത്തം ഒരു നാടിന്റെ മൂന്നരക്കോടി മനുഷ്യരുടെ ജീവതാ ളത്തെയും പതിനായിരക്കണക്കിന് ജൈവ സ്പീഷീസുകളെയും ജന്തു വർഗ്ഗങ്ങളെയും അത് നേരിട്ട് ബാധിക്കുന്നു. വെള്ളം സംഭരിക്കാൻ പറ്റാതെ മഴക്കാലത്ത് പെയ്യുന്ന മഴവെള്ളം അങ്ങനെ തന്നെ കുത്തിയൊലിച്ചു പുഴയിലേക്ക് എത്തി കടലിലേക്ക് ഒഴുക്കി കൊണ്ട് പോവുന്നു. അങ്ങനെ പോവുന്ന സമയത്ത് നമ്മുടെ വേനൽ കാലത്തെ, അല്ലെങ്കിൽ മഴയില്ലാത്ത സമയങ്ങളിലെ കൃഷിയെ അത് സാരമായി ബാധിക്കുന്നു. കുടിവെള്ളത്തെ സാരമായി ബാധിക്കുന്നു. പശു വളർത്തലിനെ പാൽ വ്യവസായത്തെ, അങ്ങനെയുള്ള കൃഷിയുമായി നേരിട്ടും അല്ലാതെയും ബന്ധപ്പെട്ട് കിടക്കുന്ന ഒരുപാട് വ്യവസായങ്ങളെ അത് പശ്ചിമ ഘട്ടത്തെ പുഴ ഉത്ഭവിക്കുന്നതിലെ സ്ഥലങ്ങളിലെ നാണ്യവിളകളെ ആയാലും തീര പ്രദേശത്തെ ധാന്യവിളകളെ ആയാലും ഇതിനെ രണ്ടിനെയും പുഴയുടെ വെള്ളത്തിന്റെ ഒഴുക്ക്, അല്ലെങ്കിൽ അതിന്റെ വെള്ളത്തിന്റെ ലഭ്യതക്ക് അനുസരിച്ച് അത് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. വിളവ് കിട്ടാതെ കർഷകർക്ക് ദുരിതം പേറേണ്ടി വരുന്നു. എന്ത് കൊണ്ടാണ് ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുന്നത് എന്ന് പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞാൽ പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിലെ കാടും പുഴയും തമ്മിൽ വലിയ ബന്ധമുണ്ട് പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ സംഭരിച്ചു വെക്കുന്ന വെള്ളമാണ് പുഴയിൽ കൂടെ അടുത്ത വർഷം വരെ വേനൽക്കാലം മുഴുവൻ ഒഴുകേണ്ടത് എന്നുള്ളതാണ്.
പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ നാം നടത്തികൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഇടപെടലുകൾ, അവിടെ നാം കാടില്ലാതെ ആക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു, അവിടെ പുൽമേടുകൾ ഇല്ലാതാക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അനിയന്ത്രിതമായിട്ടുള്ള മലയിടിച്ചൽ വികസനങ്ങൾ ക്വാറി വൽക്കരണം അത് പോലെ പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ എന്തൊക്കെയാണ് നാം ചെയ്ത് കൂടാത്തത് അതെല്ലാം നമ്മുടെ ചെറിയ കേരളത്തിന്റെ പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ നാം നടത്തികൊണ്ടിരിക്കുന്നുണ്ട്. അറുനൂറു കിലോമീറ്റർ ദൈർഘ്യം ഉള്ള ഈ പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിൽ അവിടെയുള്ള ജൈവ വ്യവസ്ഥയും വളരെ സുപ്രധാനം ആയിട്ടുള്ളതാണ് പക്ഷെ അവിടെ നമ്മൾ നടത്തി കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഇടപെടലുകൾ വളരെ ഗുരുതരമായി ബാധിക്കുന്നു. അപ്പോൾ ഏറ്റവും വലിയ പുഴ ആയിട്ടുള്ള പെരിയാറും പിന്നെ ഭാരത പുഴയും ചാലിയാറും അടക്കമുള്ള എല്ലാ പുഴകൾക്കും ജീവൻ നിലച്ചു പോവുന്നു മഴ കഴിയുന്നതോട് കൂടി. അപ്പോൾ മഴ സംഭരിച്ചു വെച്ചാൽ മാത്രമേ പുഴക്ക് ജീവൻ ഉണ്ടാവുകയുള്ളു എന്ന് നമ്മുക്ക് തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ട്. പുഴയിലെ വെള്ളം മാത്രമല്ല പുഴ എന്ന് പറയുന്നത് ഒരു ആവാസ വ്യവസ്ഥയാണ് പുഴയിലെ വെള്ളത്തെ ആശ്രയിച്ചിട്ട് ഒരുപാട് ജീവജാലങ്ങൾ കഴിയുന്നു. പുഴയൊരു ജൈവനാളികൂടിയാണ്. പുഴയിൽ കൂടി ജീവജാലങ്ങൾക്ക് സഞ്ചരിച്ചിട്ട് മറ്റൊരു ദിക്കിൽ എത്തേണ്ട ഒരു പൊക്കിൾകൊടി കൂടി ആയിട്ട് പുഴ മാറുന്നുണ്ട്. അതായത് കടലിൽ ഉപ്പ് വെള്ളത്തിൽ നിന്നും കയറി വരുന്ന ജീവജാലങ്ങൾക്ക് മത്സ്യങ്ങൾക്ക് പുഴയിൽ കൂടി കിഴക്കൊട്ട് സഞ്ചരിച്ചു ഏതെങ്കിലും ശുദ്ധ ജലമുള്ള തടാകങ്ങളിലോ പാറപ്പുറങ്ങളിലോ കുളങ്ങളിലോ ഏതെങ്കിലും നീർച്ചാലുകളിലോ കെട്ടിക്കിടക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിലോ ചെന്ന് മുട്ടയിട്ട് പെരുകി തിരിച്ചു പോകേണ്ട ഒരു വലിയ ജൈവ വ്യവസ്ഥ നില നിർത്തേണ്ടത് പുഴയുടെ ഈ പൊക്കിൾകൊടി എന്ന് പറയുന്ന ഒരു നാളിയിൽ കൂടിയാണ്. അപ്പോൾ പുഴ എന്ന് പറയുന്നത് വെള്ളം ഒഴുകാനുള്ള ഒരു സ്ഥലം മാത്രമല്ല. അതൊരു ജൈവ ആവാസ വ്യവസ്ഥ കൂടിയാണ്.
പുഴയ്ക്ക് രണ്ട് ചിറകുകൾ ഉണ്ട്. എന്ന് പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞാൽ ഒരു ശരീരം പോലെ തന്നെ ഇരുവശങ്ങളിലേക്കും നമ്മൾ കൈ നിവർത്തി വെച്ച് കഴിഞ്ഞാൽ എത്ര ദൂരം എത്തുമോ ആ രണ്ട് കൈകളും ആണ് ഇരുവശങ്ങളിലും അതിന്റെ ചിറകുകൾ. പിന്നെ നമ്മുടെ ശരീരം എന്ന് പറയുന്നത് അതിന്റെ മെയിൻ ബോഡി യും. ഈ രണ്ട് ചിറകുകളും എത്ര വീതിയിൽ ഉണ്ടോ അത് മുഴുവനും പുഴയാണ്. ആ പുഴകൾ ആ ചിറകുകളുടെ വീതിയിൽ എന്തൊക്കെ ഉൾപ്പെടുന്നുവോ അവിടെയുള്ള മരങ്ങൾ, ആ മരത്തിൽ കൂട് കൂട്ടുന്ന പക്ഷികൾ, ആ മരത്തിന് താഴെയുള്ള ചതുപ്പുകൾ, അവിടെ ജീവിക്കുന്ന ജലജീവികൾ. ആ പുഴയും ജലജീവികളും പക്ഷികളും പൂമ്പാറ്റകളും മത്സ്യങ്ങളും ഞണ്ടുകളും പുഴയെ ആശ്രയിച്ചു കഴിയുന്ന കരയിലെയും വെള്ളത്തിലേയും ജീവജാലങ്ങൾ അത് സസ്തനികൾ ആയിക്കോട്ടെ, ഉരഗങ്ങൾ ആയിക്കോട്ടെ, പക്ഷികൾ ആയിക്കോട്ടെ വേറെയുള്ള മത്സ്യങ്ങൾ അടക്കമുള്ള ജീവജാലങ്ങൾ ആയിക്കോട്ടെ. ഇതെല്ലാം ചേർന്ന വലിയൊരു ഇക്കോ സിസ്റ്റത്തെയാണ് പുഴ എന്ന് പറയുന്നത് . അതൊരു ജൈവ വ്യൂഹമാണ്. ജൈവ വ്യൂഹത്തിന്റെ പ്രവാഹത്തെയാണ് പുഴ എന്ന് പറയുന്നത്. അതിൽ വെള്ളമുണ്ട്, അതിൽ ജീവനുണ്ട് അതിൽ ജീവനില്ലാത്തവയുണ്ട് അതിൽ ആകാശമുണ്ട് അതിൽ ഓക്സിജൻ ഉണ്ട് അതിൽ നൈട്രജൻ ഉണ്ട്, സകലമാന ജൈവ അജൈവ ഘടകങ്ങളെയും ചേർത്ത് കോർത്തിണക്കിക്കൊണ്ട് പ്രവഹിക്കുന്ന ഒരു വലിയ പ്രവാഹത്തെയാണ് ഒരു ഒഴുക്കിനെയാണ്, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ജൈവ മണ്ഡലത്തെയാണ് പുഴ എന്ന് പറയുന്നത്. ആ തലത്തിൽ നമ്മൾ ഒരിക്കലും പുഴയെ കാണാറില്ല, നമ്മളെ ആരും അങ്ങനെ പഠിപ്പിക്കാറില്ല. പുഴ എന്ന് പറയുന്നത് പാലം കെട്ടാൻ ഉള്ള ഒരു സാധനമായിട്ടും, പുഴ എന്ന് പറയുന്നത് മീൻ പിടിക്കാനുള്ള ഒരു സാധനം ആയിട്ടും ആണ് നമ്മുടെ പാഠപുസ്തകങ്ങളിൽ പ്രധാനമായിട്ടും പറയുന്നത്. അതിന്റെ ജൈവ വ്യവസ്ഥകളെ കുറിച്ച് അധികമൊന്നും പറയാറില്ല. ഇപ്പോൾ പുഴ നേരിടുന്നത് പുഴയുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനം മുതൽ പതനം വരെ നടത്തുന്ന ഗുരുതമായിട്ടുള്ള കയ്യേറ്റമാണ്. ഞാൻ പറഞ്ഞ രണ്ട് ചിറകുകളും മുറിച്ചു കളഞ്ഞിട്ട് ഒരു മെയിൻ ബോഡി എന്ന് പറയുന്ന വെള്ളം ഒഴുകി പോവാനുള്ള സാധനം ആയിട്ട് പുഴയെ മാറ്റുകയാണ് ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. അപ്പോൾ പുഴ അതിന്റെ പകുതി ജീവൻ ഇല്ലാതാക്കിയാണ് ഒരു മഴക്കാല നീർചാലായിട്ട് മാത്രം അത് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. അതിഭീകരമാണ് പുഴയുടെ കരയിൽ നടക്കുന്ന കയ്യേറ്റങ്ങൾ. ഈ കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒന്നും തന്നെ ഒഴുപ്പിക്കാറില്ല. അത് കൊണ്ട് കഴിഞ്ഞ മഴക്കാലത്ത് 2018 ലെ വെള്ളപ്പൊക്ക കാലത്ത് പുഴ മുഴുവനും കയ്യേറ്റങ്ങളേയും തുടച്ചു നീക്കി കൊണ്ട് അധികൃതരുടെ കണ്ണ് തുറപ്പിച്ചിരുന്നു. പക്ഷെ എന്നിട്ട് പോലും, അത് വേണ്ടത്ര ആരും ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടില്ല പുഴക്ക് ഇത്ര വീതി ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നും അത് ഇതാണ് പുഴ കാണിച്ചു തരുന്നത് എന്നും അത് കൊണ്ട് അത് തിരിച്ചു പിടിക്കണമെന്നും ഉള്ള ബോധ്യം നമ്മുക്ക് ഉണ്ടായിട്ടില്ല. അത് കൊണ്ട് പുഴ കയ്യേറി ഇരിക്കുന്ന ലോബികൾ അങ്ങനെ തന്നെ നിലനിൽക്കുന്നു. അപ്പോൾ പുഴയുടെ നാശം എന്ന് പറയുന്നത് കേരളത്തിന്റെ നാശമാണ്.
കേരളത്തിൽ പ്രത്യേകിച്ചിട്ട്. വലിയ പുഴകൾ അല്ല നമുക്കുള്ളത്, ആകെ നമ്മുടെ പുഴയുടെ ദൈർഘ്യം എന്ന് പറയുന്നത് ഇരുന്നൂറ്റിഎഴുപത് കിലോമീറ്റർ ന് അപ്പുറത്തേക്ക് പോകാറില്ല. നമ്മുടെ വലിയ പുഴകൾ ആയിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ സിന്ധുവുംബ്രഹ്മപുത്രയും കാവേരിയും ഒക്കെയുള്ള രണ്ടായിരം കിലോമീറ്റർ ഒക്കെ ഒഴുകുന്ന ഗംഗ യൊക്കെ വെച്ച് നോക്കുമ്പോൾ നമ്മുടേത് കൊച്ചു പുഴകളാണ്. ചെറിയ പുഴകളാണ് . പക്ഷെ ആ ചെറിയ പുഴകൾക്ക് ഈ ചെറിയ ഭൂപ്രദേശത്തു മാത്രമേ ഉൾക്കൊള്ളാൻ പറ്റുള്ളൂ. അപ്പോൾ അതിനെ നിലനിർത്തുക എന്നുള്ളതാണ് ഓരോരു മനുഷ്യന്റെയും അല്ലെങ്കിൽ ഇവിടുത്തെ ഓരോ ഭരണകൂടങ്ങളു ടെയും കർത്തവ്യം. പുഴയെ മനസ്സിലാക്കുക, പുഴയെ ജീവിക്കാൻ അനുവദിക്കുക പുഴയെ ഒഴുകാൻ വിടുക. പുഴക്ക് അതിന്റെതായിട്ടുള്ള വീതി അനുവദിച്ചു കൊടുക്കുക. പുഴ ഒഴുകുന്നത് മലനാട്ടിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ചു ഇടനാട് കഴിഞ്ഞു ഇടനാടിന്റെയും തീരപ്രദേശത്തിന്റെയും ഒരു ചെറിയ പോർഷൻ കഴിഞ്ഞു പിന്നേ പുഴ നിശ്ചലം ആവുകയാണ്. കാരണം കടലിനു സമാന്തരമാണ് അവിടെയുള്ള വാട്ടർ ലെവൽ . പുഴക്ക് അങ്ങനെ ശക്തമായിട്ട് ഒഴുകാൻ പറ്റില്ല. അപ്പോൾ കിഴക്ക് നിന്ന് കൊണ്ട് വരുന്ന വെള്ളം മുഴുവനും സംഭരിച്ചു വെക്കുന്നത് തീരപ്രദേശത്തിന്റെ ഈ പ്രത്യേകമായ സോണിൽ ആണ്. അങ്ങനെ വരുമ്പോൾ കിഴക്ക് സഹ്യനിൽ മഴ സംഭരിച്ചു വെക്കാൻ പറ്റുന്നില്ലെങ്കിൽ പെട്ടെന്ന് വരുന്ന വെള്ളം എല്ലാം തീരപ്രദേശത്തു എത്തുകയും ഇവിടെ വലിയ തോതിൽ വെള്ളപ്പൊക്കം ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. അത് പുഴയുടെ കുറ്റമല്ല. പുഴ ഉത്ഭവിക്കുന്ന പ്രദേശത്ത് കാട് നമ്മൾ വെക്കാത്തതിന്റെ കുറ്റമാണ്.
പിന്നീട് കടല് വന്നിട്ട് പുഴയിൽ നിന്നും വെള്ളം ശേഖരിക്കുന്ന അവസ്ഥയാണ്. വേലിയേറ്റ വേലിയിറക്ക സമയത്ത് ലോകത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ശുദ്ധജലം കടലിൽ എത്തിക്കുന്ന ഒരു പുഴയാണ് ആമസോൺ. ആമസോണിന്റെ അളവ് എന്ന് പറയുന്നത് വളരെ വലുതാണ്
അത്രയൊന്നും നമ്മുക്കില്ല എന്നാലും കടലിലേക്ക് വെള്ളം തള്ളി, കടൽ വെള്ളത്തെ പിന്നോട്ട് തള്ളേണ്ട ആമസോൺ നദികൾ ഒക്കെ ചെയ്യുന്നത് പോലെ കടൽ വെള്ളത്തെ പിന്നോട്ട് തള്ളിയിട്ട് ശുദ്ധജലം അതിൽ ചേരേണ്ട അവസ്ഥ ഉള്ള പുഴകൾ നമ്മുക്കില്ല. കടലിന്റെ വേലിയേറ്റത്തെ പ്രതിരോധിക്കാൻ പറ്റുന്ന ഒന്നോ രണ്ടോ പുഴകൾ മാത്രമേ നമ്മുക്കുള്ളു. അപ്പൊ എന്താണെന്ന് വെച്ചാൽ വെള്ളം അവിടുന്ന് കടൽ വന്നു സ്വീകരിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. ആ കടൽ വേലിയേറ്റത്തിന്റെ ഭാഗമായിവന്നിട്ട് തീര പ്രദേശത്തെക്ക് തള്ളി കയറുമ്പോൾ തിരിച്ചു പോവുന്ന സമയത്ത് പുഴയും കൊണ്ടാണ് കടലിലേക്ക് പോവുന്നത്. അപ്പോ അങ്ങനെയുള്ള ഒരു വലിയ ജൈവ പ്രക്രിയ, ഒരു വലിയ ബന്ധം പുഴയും കടലും കാടും പശ്ചിമ ഘട്ടവും എല്ലാം തമ്മിൽ ഉണ്ട്. അപ്പോൾ ഇതിന്റെയൊരു ശരിയായ ചിത്രത്തെ കുറിച്ചുള്ള പഠനമായിരിക്കണം നമ്മുക്ക് ഭാവിയിൽ ഉണ്ടാകേണ്ടത്. കുട്ടികളെ പഠിപ്പിക്കേണ്ടത്. അപ്പോൾ അതിന് വേണ്ടിയിട്ടുള്ള ഒരു കരിക്കുലം(curriculum) ഉണ്ടാക്കിയെടുക്കേണ്ടത് ഉണ്ട് പുഴയെ കുറിച്ച്, നമ്മുടെ പ്രകൃതിയെ കുറിച്ചും പശ്ചിമ ഘട്ടത്തെ കുറിച്ചും പ്രത്യേകിച്ച് ഇക്കോളജി യേ കുറിച്ചും. എന്താണ് ഇക്കോളജി എന്ന് വെറുതെ പാഠപുസ്തകത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ പോരാ, അതിന്റെ യഥാർത്ഥ വഴിയിൽ കൂടി സഞ്ചരിച്ചുകൊണ്ട് നാം ഇത് കുട്ടികൾക്ക് പറഞ്ഞ് കൊടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇല്ലെങ്കിൽ ഈ ചെറിയ ഇട്ടാവട്ടത്തുള്ള ഈ ഭൂമി വൈകാതെ തന്നെ ഒരു മരുസമാനം ആയിട്ടുള്ള പ്രദേശമായിട്ട് മാറും എന്നുള്ള കാര്യത്തിൽ സംശയമില്ല എന്നുള്ളതാണ് ഇതിനെ കുറിച്ച് പറഞ്ഞു വെക്കുന്നത്.
ഭാസ്കരൻ വെള്ളൂർ
Great article! We are linking to this particularly great article on our site.
Keep up the great writing. 0mniartist asmr
My partner and I stumbled over here coming from a different page and thought I may as well check
things out. I like what I see so i am just following you.
Look forward to exploring your web page for a second time.
0mniartist asmr
Its like you read my mind! You seem to grasp so much about this, such as you wrote the ebook in it
or something. I think that you just could do with some % to pressure the message
home a little bit, but instead of that, that
is fantastic blog. A fantastic read. I’ll certainly be back.
asmr 0mniartist
You’ve made some decent points there. I checked on the web for more
info about the issue and found most people will go along with your views on this web
site. asmr 0mniartist
Having read this I thought it was very enlightening.
I appreciate you finding the time and energy to put this article
together. I once again find myself personally spending way too much
time both reading and leaving comments. But so what, it was still worthwhile!
Thanks for sharing your thoughts about lakkam4. Regards
Article writing is also a excitement, if you be acquainted with after that you can write or else it is complex to write.
certainly like your website however you need to test the spelling on quite a few
of your posts. Several of them are rife with spelling
problems and I in finding it very troublesome to inform the
reality then again I will surely come again again.
Excellent article. I will be dealing with some of these issues as well..
Good web site you have here.. It’s difficult to find high quality writing like
yours these days. I honestly appreciate people like
you! Take care!!
Wow, that’s what I was looking for, what a stuff! existing here at
this web site, thanks admin of this site.
Hiya! I know this is kinda off topic but I’d figured I’d ask.
Would you be interested in trading links or
maybe guest authoring a blog article or vice-versa? My site discusses a lot
of the same subjects as yours and I feel we could greatly benefit from each other.
If you happen to be interested feel free to shoot me an e-mail.
I look forward to hearing from you! Wonderful blog by the way!
scoliosis
Howdy! This is my first comment here so I just wanted
to give a quick shout out and say I truly enjoy reading your articles.
Can you recommend any other blogs/websites/forums that deal with the same subjects?
Thanks a lot! scoliosis
Fantastic post however , I was wanting to know if you could write a litte more on this topic?
I’d be very grateful if you could elaborate a little
bit further. Many thanks!
Pretty great post. I just stumbled upon your weblog and wanted to say that I’ve
truly enjoyed surfing around your blog posts.
In any case I will be subscribing to your feed and I am hoping
you write once more very soon!
Very good post. I’m facing some of these issues as well..
I just like the helpful information you provide to your articles.
I will bookmark your blog and take a look at again right here regularly.
I am fairly certain I will learn many new stuff proper here!
Best of luck for the next!
Hey I know this is off topic but I was wondering if you
knew of any widgets I could add to my blog that automatically tweet my newest
twitter updates. I’ve been looking for a plug-in like this for quite some time and was hoping maybe you would have some experience
with something like this. Please let me know if you run into anything.
I truly enjoy reading your blog and I look forward to your new updates.
Hello superb blog! Does running a blog similar to this take a lot of work?
I’ve absolutely no understanding of programming but I was
hoping to start my own blog in the near future. Anyhow, should you have any recommendations or techniques for new blog owners please share.
I understand this is off topic but I just had to ask.
Appreciate it!
I believe this is among the most vital information for me.
And i’m glad reading your article. But should remark on few basic
issues, The website taste is great, the articles is really excellent :
D. Good task, cheers
This is a topic that’s close to my heart… Best
wishes! Where are your contact details though?
Just wish to say your article is as surprising. The clarity in your post is just excellent and i can assume you’re an expert on this subject.
Fine with your permission allow me to grab your feed to keep up to date with forthcoming post.
Thanks a million and please keep up the rewarding work.
I must thank you for the efforts you’ve put in writing this
site. I really hope to see the same high-grade content by you in the future
as well. In truth, your creative writing abilities has encouraged me to get
my own, personal website now 😉
I was recommended this blog by my cousin. I
am not sure whether this post is written by him as nobody else know such detailed
about my problem. You’re wonderful! Thanks!
This article gives clear idea designed for the new
visitors of blogging, that genuinely how
to do blogging.
Inspiring story there. What occurred after? Take care!
This article is in fact a pleasant one it helps new
the web visitors, who are wishing for blogging.
I really like what you guys are usually up too. Such clever
work and reporting! Keep up the excellent works guys I’ve
added you guys to my blogroll.
Very nice article, totally what I wanted to find.
Does your website have a contact page? I’m
having a tough time locating it but, I’d like to shoot
you an e-mail. I’ve got some suggestions
for your blog you might be interested in hearing. Either way,
great website and I look forward to seeing it grow over time.
My developer is trying to persuade me to move to .net
from PHP. I have always disliked the idea because of the expenses.
But he’s tryiong none the less. I’ve been using WordPress on various websites for
about a year and am worried about switching to another platform.
I have heard very good things about blogengine.net. Is there a way I can import all my wordpress
content into it? Any kind of help would be really appreciated!
What’s up, I check your blog regularly. Your story-telling style
is awesome, keep doing what you’re doing!
Why viewers still make use of to read news papers when in this technological world
all is available on web?
Because the admin of this site is working,
no question very soon it will be renowned, due to its
feature contents. quest bars http://tinyurl.com/49u8p8w7 quest bars
Greetings! I know this is kinda off topic but I was
wondering which blog platform are you using for this website?
I’m getting sick and tired of WordPress because I’ve had
problems with hackers and I’m looking at alternatives for another platform.
I would be great if you could point me in the direction of a good platform.
scoliosis surgery https://0401mm.tumblr.com/ scoliosis surgery
Hey there, You’ve done an excellent job. I will definitely digg it
and personally recommend to my friends. I’m sure they’ll be
benefited from this web site. cheap flights http://1704milesapart.tumblr.com/ cheap
flights
Hi, yup this piece of writing is genuinely good and I have learned
lot of things from it concerning blogging.
thanks. ps4 https://bitly.com/3nkdKIi ps4
Wonderful article! This is the type of info that are meant to be shared across the web.
Disgrace on the search engines for now not positioning this publish upper!
Come on over and discuss with my web site .
Thanks =) scoliosis surgery https://coub.com/stories/962966-scoliosis-surgery scoliosis surgery
I for all time emailed this webpage post page to all
my contacts, since if like to read it then my contacts will too.
quest bars https://www.iherb.com/search?kw=quest%20bars quest bars
I got this web page from my buddy who told me about this site and at the moment this time I am
visiting this web page and reading very informative content at this place.
Inspiring story there. What happened after?
Thanks!
Hello, everything is going nicely here and ofcourse every one is sharing information, that’s really good,
keep up writing.
An outstanding share! I’ve just forwarded this onto a co-worker who
was doing a little homework on this. And he actually bought
me breakfast due to the fact that I discovered it for him…
lol. So let me reword this…. Thank YOU for the meal!!
But yeah, thanx for spending some time to talk about
this topic here on your blog.
Heya! I understand this is somewhat off-topic however I had to ask.
Does operating a well-established blog like yours take a lot of work?
I am brand new to running a blog however I do write
in my journal everyday. I’d like to start a blog
so I can easily share my own experience and views online.
Please let me know if you have any kind of ideas or tips for new aspiring bloggers.
Thankyou!
Nice weblog right here! Additionally your web site so much up very fast!
What web host are you using? Can I am getting your associate link for your host?
I desire my site loaded up as fast as yours lol
My partner and I stumbled over here from a different page and thought I should check things out.
I like what I see so now i am following you.
Look forward to looking over your web page yet again.
When someone writes an article he/she retains the thought of a user in his/her mind that how a user can understand it.
So that’s why this paragraph is amazing. Thanks!
I’ll immediately grasp your rss feed as I can not to find your e-mail
subscription link or newsletter service. Do you’ve any?
Kindly let me know in order that I could subscribe.
Thanks.
hi!,I like your writing very so much! share we keep up a correspondence more approximately your article on AOL?
I need a specialist in this space to resolve my problem.
May be that’s you! Looking forward to see you.
You actually make it seem really easy together with your presentation but I in finding this matter to be actually something that I think I’d by no means understand. It sort of feels too complex and very broad for me. I am having a look ahead for your subsequent submit, I’ll try to get the cling of it!
I all the time used to read article in news papers but now as I am a user of web thus
from now I am using net for articles, thanks to web.
I always used to read paragraph in news papers but now as I am a user of web thus from now I am
using net for content, thanks to web.
First of all I would like to say terrific blog!
I had a quick question which I’d like to ask if you do not mind.
I was interested to find out how you center yourself and clear your head prior
to writing. I’ve had a tough time clearing my thoughts in getting my
thoughts out. I truly do enjoy writing however it just seems like the first
10 to 15 minutes are usually wasted just trying to figure out
how to begin. Any ideas or tips? Many thanks!
It¦s actually a great and helpful piece of information. I¦m glad that you just shared this helpful info with us. Please keep us informed like this. Thank you for sharing.
Keep working ,impressive job!
Undeniably believe that that you said. Your favourite justification appeared to be
at the net the simplest factor to be mindful of. I say
to you, I definitely get annoyed at the same time as other folks consider worries that they
plainly don’t realize about. You controlled to hit the nail upon the highest and outlined out the whole thing with no need side-effects , folks could take a signal.
Will likely be back to get more. Thanks
Hello there! This blog post could not be written much better!
Going through this article reminds me of my previous roommate!
He continually kept talking about this. I will send this information to him.
Pretty sure he will have a great read. I appreciate you for sharing!
Sweet blog! I found it while surfing around on Yahoo News.
Do you have any suggestions on how to get listed in Yahoo News?
I’ve been trying for a while but I never seem to get there!
Thank you
This is one awesome article post. Really Great.
Magnificent beat ! I wish to apprentice at the same time
as you amend your website, how could i subscribe for a blog web site?
The account aided me a acceptable deal. I have been a little bit acquainted of this your broadcast offered vibrant clear idea
Definitely consider that which you said. Your favorite reason seemed to be at the net the simplest factor to bear in mind of.
I say to you, I definitely get annoyed whilst people think about concerns that they just do not recognize about.
You managed to hit the nail upon the highest as neatly as outlined out the entire
thing without having side effect , folks can take a signal.
Will probably be back to get more. Thanks
I will right away take hold of your rss as I can’t to find your
e-mail subscription hyperlink or newsletter service.
Do you have any? Kindly allow me know in order that I could subscribe.
Thanks.
Every weekend i used to pay a quick visit this web
site, as i want enjoyment, as this this site conations truly good funny data
too.
Hmm is anyone else experiencing problems with the images on this blog loading? I’m trying to figure out if its a problem on my end or if it’s the blog. Any responses would be greatly appreciated.
Really clean site, thanks for this post.
I always was concerned in this subject and stock still am, appreciate it for posting.
Woh I love your articles, bookmarked! .
Hello there! Do you use Twitter? I’d like to follow you if
that would be okay. I’m absolutely enjoying your blog and look forward to new updates.
Here is my webpage … 2022
I am always thought about this, regards for putting up.
Thank you for another informative web site. Where else could I get that type of info written in such a perfect way? I’ve a project that I am just now working on, and I’ve been on the look out for such info.
I’ve been browsing online more than three hours today, yet I never found any interesting article like yours. It’s pretty worth enough for me. In my view, if all web owners and bloggers made good content as you did, the web will be a lot more useful than ever before.
Hey there! I just wanted to ask if you ever have any issues with hackers? My last blog (wordpress) was hacked and I ended up losing months of hard work due to no back up. Do you have any solutions to protect against hackers?
Hello there, just became aware of your blog through Google, and found that it’s really informative. I’m going to be careful for brussels. I’ll be grateful if you continue this in future. Many other folks will be benefited from your writing. Cheers!
Well I sincerely enjoyed studying it. This tip procured by you is very practical for correct planning.
I do not even know how I ended up here, but I thought this post was great. I do not know who you are but definitely you are going to a famous blogger if you aren’t already 😉 Cheers!
Hello there, I found your website via Google while searching for a related topic, your site came up, it looks great. I have bookmarked it in my google bookmarks.
Great post. I was checking continuously this blog and I am impressed! Extremely useful info particularly the closing section 🙂 I deal with such info much. I was looking for this particular information for a long time. Thank you and good luck.
I truly appreciate this post. I’ve been looking everywhere for this! Thank goodness I found it on Bing. You have made my day! Thanks again
magnificent points altogether, you just gained a brand new reader. What would you suggest about your post that you made some days ago? Any positive?
I just could not go away your web site prior to suggesting that I really enjoyed the usual information an individual supply in your guests? Is gonna be back frequently in order to check up on new posts.
This really answered my problem, thank you!
Great blog here! Also your web site loads up fast! What host are you using? Can I get your affiliate link to your host? I wish my website loaded up as fast as yours lol
Yeah bookmaking this wasn’t a bad determination great post! .
I was curious if you ever considered changing the page layout of your blog? Its very well written; I love what youve got to say. But maybe you could a little more in the way of content so people could connect with it better. Youve got an awful lot of text for only having 1 or 2 pictures. Maybe you could space it out better?
I really like your blog.. very nice colors & theme. Did you make this website yourself or did you hire someone to do it for you? Plz reply as I’m looking to create my own blog and would like to know where u got this from. many thanks
You have observed very interesting points! ps decent site.
Currently it looks like WordPress is the preferred blogging platform available right now. (from what I’ve read) Is that what you are using on your blog?
Really wonderful information can be found on weblog.
Do you mind if I quote a couple of your posts as long as I provide credit and sources back to your blog? My blog is in the very same area of interest as yours and my visitors would definitely benefit from some of the information you provide here. Please let me know if this alright with you. Regards!
What is FlowForce Max? FlowForce Max Advanced Formula is a holistic blend designed to promote optimal prostate health
Hi there! I know this is somewhat off topic but I was wondering which blog platform are you using for this website? I’m getting tired of WordPress because I’ve had issues with hackers and I’m looking at alternatives for another platform. I would be awesome if you could point me in the direction of a good platform.
I loved as much as you will receive carried out right here. The sketch is tasteful, your authored subject matter stylish. nonetheless, you command get got an edginess over that you wish be delivering the following. unwell unquestionably come more formerly again since exactly the same nearly very often inside case you shield this hike.
Hello. splendid job. I did not expect this. This is a impressive story. Thanks!
It¦s in reality a great and useful piece of info. I am satisfied that you simply shared this helpful info with us. Please stay us informed like this. Thank you for sharing.
Lottery Defeater Software is a digital tool designed to assist individuals in improving their chances of winning in various lotteries.
I have been absent for some time, but now I remember why I used to love this website. Thank you, I will try and check back more frequently. How frequently you update your web site?
Thanks for any other wonderful article. The place else could anybody get that type of info in such an ideal method of writing? I’ve a presentation next week, and I am at the search for such information.
I am curious to find out what blog system you are utilizing? I’m experiencing some small security issues with my latest site and I’d like to find something more safe. Do you have any solutions?
Thank you for sharing excellent informations. Your site is very cool. I am impressed by the details that you¦ve on this website. It reveals how nicely you understand this subject. Bookmarked this website page, will come back for extra articles. You, my pal, ROCK! I found just the information I already searched all over the place and simply could not come across. What a great website.
I have not checked in here for some time because I thought it was getting boring, but the last few posts are great quality so I guess I’ll add you back to my everyday bloglist. You deserve it my friend 🙂
I’m not sure exactly why but this blog is loading incredibly slow for me. Is anyone else having this issue or is it a problem on my end? I’ll check back later and see if the problem still exists.
What¦s Happening i am new to this, I stumbled upon this I have found It absolutely useful and it has aided me out loads. I am hoping to give a contribution & help different customers like its helped me. Great job.
Good write-up, I’m regular visitor of one’s web site, maintain up the excellent operate, and It is going to be a regular visitor for a long time.
Thank you for another excellent article. Where else may anyone get that type of information in such an ideal approach of writing? I’ve a presentation next week, and I’m on the search for such info.
Hi, Neat post. There’s a problem together with your website in web explorer, could test this… IE still is the market chief and a good part of folks will miss your magnificent writing due to this problem.
Very interesting points you have observed, thanks for posting. “Ignorance, the root and the stem of every evil.” by Plato.
Those are yours alright! . We at least need to get these people stealing images to start blogging! They probably just did a image search and grabbed them. They look good though!
Hello, Neat post. There’s a problem together with your web site in internet explorer, would check this?K IE nonetheless is the marketplace leader and a big section of people will leave out your magnificent writing due to this problem.
Hi, Neat post. There’s a problem together with your web site in web explorer, would check thisK IE still is the marketplace leader and a huge portion of people will leave out your great writing due to this problem.
There is noticeably a lot to identify about this. I suppose you made various good points in features also.
I carry on listening to the news update speak about receiving free online grant applications so I have been looking around for the top site to get one. Could you tell me please, where could i get some?
Tonic Greens: An Overview. Introducing Tonic Greens, an innovative immune support supplement
Some really quality posts on this internet site, saved to my bookmarks.
What Is ErecPrime? ErecPrime is a male enhancement supplement that will help with improving one’s sexual experience.
Thanks a lot for sharing this with all of us you really know what you’re talking about! Bookmarked. Please also visit my website =). We could have a link exchange agreement between us!
Hiya, I’m really glad I have found this information. Nowadays bloggers publish only about gossips and web and this is actually frustrating. A good web site with exciting content, this is what I need. Thank you for keeping this web-site, I’ll be visiting it. Do you do newsletters? Cant find it.
What Is Sugar Defender Supplement? Sugar Defender is a plant-based supplement and it helps to regulate the blood sugar levels in the body.
I have been browsing online more than 3 hours today, yet I never found any interesting article like yours. It’s pretty worth enough for me. Personally, if all webmasters and bloggers made good content as you did, the internet will be a lot more useful than ever before.
What is Java Burn? Java Burn, an innovative weight loss supplement, is poised to transform our perception of fat loss.
Yeah bookmaking this wasn’t a speculative conclusion outstanding post! .
What Is Exactly Emperor’s Vigor Tonic? Emperor’s Vigor Tonic is a clinically researched natural male health formula that contains a proprietary blend of carefully selected ingredients.
I like this website its a master peace ! Glad I observed this on google .
I am constantly looking online for articles that can assist me. Thanks!
I was suggested this blog by my cousin. I’m not sure whether this post is written by him as no one else know such detailed about my difficulty. You’re wonderful! Thanks!
Its good as your other articles : D, regards for posting.
What is Renew? Renew is a dietary supplement designed to support blood flow while also aiming to boost testosterone levels andprovide an explosive energy drive
I like the valuable info you provide in your articles. I will bookmark your weblog and check again here frequently. I’m quite certain I will learn many new stuff right here! Best of luck for the next!
I take pleasure in, result in I found just what I was looking for. You have ended my four day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye
I have been examinating out many of your posts and i can claim pretty good stuff. I will make sure to bookmark your website.
There may be noticeably a bundle to know about this. I assume you made sure good points in options also.
whoah this weblog is magnificent i like reading your posts. Stay up the good work! You recognize, a lot of individuals are looking round for this info, you could help them greatly.
Woah! I’m really enjoying the template/theme of this website. It’s simple, yet effective. A lot of times it’s challenging to get that “perfect balance” between superb usability and visual appearance. I must say you have done a very good job with this. Also, the blog loads very fast for me on Opera. Superb Blog!
I really appreciate this post. I have been looking everywhere for this! Thank goodness I found it on Bing. You have made my day! Thanks again!
I am happy that I found this website, just the right info that I was looking for! .
I very happy to find this web site on bing, just what I was looking for : D as well saved to fav.
We’re a bunch of volunteers and starting a new scheme in our community. Your web site offered us with useful info to paintings on. You’ve done a formidable activity and our entire community will probably be thankful to you.
You are my intake, I possess few blogs and occasionally run out from to brand.
Hi, just required you to know I he added your site to my Google bookmarks due to your layout. But seriously, I believe your internet site has 1 in the freshest theme I??ve came across. It extremely helps make reading your blog significantly easier.
I envy your piece of work, thankyou for all the interesting posts.
Some really nice stuff on this internet site, I like it.
Hey there! I could have sworn I’ve been to this website before but after checking through some of the post I realized it’s new to me. Anyhow, I’m definitely glad I found it and I’ll be bookmarking and checking back often!
I’ve been absent for some time, but now I remember why I used to love this website. Thanks, I?¦ll try and check back more frequently. How frequently you update your website?
Thanks for all of the efforts on this web page. Ellie really likes setting aside time for internet research and it’s simple to grasp why. Many of us notice all regarding the lively ways you render advantageous suggestions by means of the web site and even attract participation from others on that matter while our favorite girl is certainly becoming educated so much. Enjoy the rest of the new year. Your carrying out a tremendous job.
Lottery defeater system reviews
Sightcare reviews
Fitspresso reviews
Cellucare reviews
Fitspresso
Hi there! This post couldn’t be written any better! Reading through this post reminds me of my previous room mate! He always kept talking about this. I will forward this article to him. Pretty sure he will have a good read. Thank you for sharing!
Neotonics reviews
Dentavim
You are a very intelligent individual!
Fitspresso
I’m not that much of a internet reader to be honest but your sites really nice, keep it up! I’ll go ahead and bookmark your site to come back later. Cheers
sugar defender
Fitspresso review
SUGAR DEFENDER REVIEWS
Fitspresso
LOTTERY DEFEATER REVIEWS
SYNC REVIEW
FITSPRESSO REVIEW
Lottery defeater system review
The genius wave review
Puravive review
GLUCOFREEDOM
I’m still learning from you, as I’m improving myself. I definitely love reading everything that is written on your blog.Keep the aarticles coming. I loved it!
Hey, you used to write wonderful, but the last several posts have been kinda boring… I miss your tremendous writings. Past few posts are just a little bit out of track! come on!